En bilinen tatlılardan biri Aşure. Müslümanlar genellikle,Muharrem ayının 10 cu gününde pişirirler.Kızı olan annelerin mutlaka yapması gerekir gibi inanış ta var. (kızlar komşulara götürür ve bu evde evlenecek kız var demektir.) Komşu ve akrabalarla paylaşılır. Arapça ”on ” Museviler ”aşur ” dan geldiği görüşünde. Anadolu Rumları ve Yunanlılar ”koliva ” Kıbrıslılar ”golifa ” yapmışlar. Yeni yıllın ilk günlerinde bol, bol pişiriyorlar. Hatta ”golifa gibi dağıtmak” deyimleri bile var. Bir şeyi bedava gibi, dağıtmak anlamına geliyor. ”Golifa zannettin galiba” ise kolay mı sandın anlamında kullanılıyor. Rumlar baklagiller yerine daha çok kuru yemişler kullanılıyorlar .Yeni yılın bereketli geçmesi için hazırlanıyor. Anadolu Alevileri ; 12 imamdan dolayı 12 rakamı çok önemli . 12 gün oruçtan sonra aynı gün,aşureyi 12 malzemeden yapıyorlar. Aşurenin yaratılması hakkında çeşitli hikayeler olsa da; en bilineni Nuh Peygamber karısından gemide kalan yiyeceklerle son yemeği yapmasını ister. O da 4o çeşitten yemek yapar. Kırk çeşit olsun isterseniz ; 1 kaşık bal katın. Arılar binlerce çiçekten alır balı. Aşure yapmak o kadar zor olmasa da uzun zaman alır. Ana malzeme buğday ,nohut ,fasulye .olsa da ,taze meyveler,pekmezle pişirildiği de olur.
Ermeniler bulgurla pişiriyorlar. Sadece kuru üzüm ve kaysı kuru kayısı ve koyulaştırmak için bir miktar nişasta kullanıyorlar. Ceviz ve tarçınla süslüyorlar.
Aşurenin üzerine tarçın serpiliyor ama pişirirken bir kaç adet karanfil atarsanız içine aşurenin daha lezzetli olduğunu göreceksiniz. ( Anneannem bir miktar tarçın ve karanfili tencereye ilave eder birlikte kaynatırdı. Aşurenin rengi biraz koyu ama, çok ta lezzetli olurdu. Ben de böyle daha çok seviyorum doğrusunu isteseniz.)
Kimi süt katıyor ama bana göre süt aşureye yakışmıyor. Hep sorarım… benden büyükler, küçüklere süt diyen 1-2 kişi oldu sadece..
MALZEMELER
1 su bardağı aşurelik buğday
2 çorba kaşığı pirinç
½ su bardağı nohut
½ su bardağı kuru fasulye
5 adet kuru kaysı
5 adet kuru incir
5 adet hurma
½ su bardağı çekirdeksiz kuru üzüm
2 su bardağı şeker
1 portakal kabuğu rendesi
2 çorba kaşığı gül suyu (isteğe bağlı)
10 bardak su 1 fiske tuz
5-6 adet karanfil (isteğe bağlı)
Süslemek için
Badem,fındık,ceviz içi,yeşil fıstık nar taneleri ve tarçın. .
HAZIRLANMASI Nohut ve fasulyeyi yıkayın ayrı ,ayrı ,kaplarda ,bir gece önceden bol suda bekletin. Sonra iyice yumuşayıncaya kadar haşlayın.(arzu ederseniz soğuduktan sonra nohutların kabuklarını çıkarın. Buğday ve pirinci yıkayın.10 bardak su ile geniş bir tencerede en az 2 saat pişirin. ( 6 bardak su ile düdüklü tencerede daha kısa sürede pişirebilirsiniz) Nohut ve fasulyeyi şekeri ilave edin. Karıştırın ve pişirmeye devam edin. Bu arada kıvam çok koyu ise bir miktar sıcak su ilave edin. Kaysı, incir, hurmaları küçük, küçük doğrayın. Üzüm,portakal kabuğu karanfilleri ilave edin. Karıştırın. 10 dk daha pişirin. Ateşten alın. Gül suyunu karıştırın.( gül suyu isteğe bağlı) Küçük kase veya bardaklara boşaltın. Soğumaya ve hafif katılaşmaya bırakın. Kaseleri arzu ettiğiniz şekilde süsleyin ve tarçın serpin.